ถนน R3A กับศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบขนส่งสินค้าที่เชียงแสน ความหวังการเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ภายใต้กรอบGMS

 

 R3A project and Chiang Saen Intermodal Shift Mode Center

ถนน R3A กับศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบขนส่งสินค้าที่เชียงแสน ความหวังการเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ภายใต้กรอบGMS

รองศาสตราจารย์ ดร. ทวีศักดิ์ เทพพิทักษ์

ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยโลจิสติกส์และการจัดการ มหาวิทยาลัยบูรพา

  1. บทนำ

เมื่อต้นเดือนสิงหาคม ผมได้มีโอกาสเดินทางไปร่วมจัดทำแผนยุทธศาสตร์หรือแผนพัฒนาจังหวัดลำปาง พ.ศ. 2557- พ.ศ. 2560 ซึ่งผมได้เคยจัดทำแผนพัฒนาจังหวัดมาอย่างน้อย 5 จังหวัดแล้ว แต่สิ่งที่ผมเห็นโอกาสของจังหวัดลำปางในการที่จะเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์และจุดเชื่อมต่อระหว่างกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบนลงสู่ภาคกลางและภาคตะวันออก ผมเคยทำวิจัยเกี่ยวกับระบบโลจิสติกส์ของประเทศไทยและพบว่าประเทศไทยใช้ถนนเปลืองมากครับหรือคิดเป็นมากกว่าร้อยละ 85 ของการขนส่งภายในประเทศ  โดยเมื่อคำนวณต้นทุนระหว่างการขนส่งในโหมดอื่นๆ เชิงเปรียบเทียบต่อกิโลเมตร ภายใต้เงื่อนไขไม่น้อยกว่า 500 กิโลเมตร พบว่าการขนส่งทางรถไฟจะมีประสิทธิภาพสูงที่สุด แม้ว่าติดเงื่อนไขว่าต้นทุนเริ่มต้น (Initial Costs) จะสูงมากแต่ระยะเวลาการคืนทุนก็จะขึ้นอยู่กับปริมาณสินค้าที่ขนหรือต้นทุนเริ่มต้น อย่างไรก็ตาม งานวิจัยหลายสำนักพบว่าในเชิงโลจิสติกส์นั้น ถ้าจะทำให้ต้นทุนโลจิสติกส์ของประเทศลดต่ำจากร้อยละ 19 บวกๆ ลดลงเหลือสักร้อยละ 13-15 ไม่เพียงแต่เราจะใช้หลักการบริหารจัดการโลจิสติกส์เข้ามาช่วยแต่จะต้องปรับเปลี่ยนโหมดการขนส่งด้วยครับ อ้อเมื่อปรับโหมดแล้ว ช่วยปรับเพิ่มประสิทธิภาพของการขนส่งด้วยก็จะดีมากเลยครับ   

                เหตุผลที่ผมเขียนถึงเรื่องรถไฟนั้นเพราะเมื่อสองสามปีที่แล้วผมได้เคยทำงานวิจัยของกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ โดยในช่วงนั้นผมได้มีโอกาสเดินไปหลายประเทศ แต่สิ่งที่ไปแล้วจำไม่รู้ลืมคือ ถนนอาเซียนไฮเวย์ หมายเลข R3A ซึ่งเป็นถนนสายสำคัญที่จะระบายสินค้าจากจีนตอนใต้หรือมณฑลยูนนานวิ่งผ่านเข้าลาวและแวะผ่านที่เชียงแสน จังหวัดเชียงราย เหตุผลที่จำแม่นมากเพราะมีโค้งเยอะมากครับ ขับเรือมาก็เยอะไม่เมาครับ มาเมารถ เสียชื่อจริงๆ ก่อนจะพูดถึงศูนย์เปลี่ยนถ่ายสินค้าที่เชียงแสนขอผมอธิบายปัญหาที่ผมคิดว่าน่าจะเกิดขึ้นกับระบบการขนส่งสินค้าผ่านถนน R3A คือประการแรกคือพื้นผิวถนนมีสองเลนวิ่งสวนกันซึ่งยากสำหรับการที่รถสิบล้อหรือรถหัวลากจะวิ่งสวนกันได้ ประการที่สองคือถนนหลายช่วงซึ่งเยอะมากจะมีมุมโค้งเกินกว่า 60 องศา นั่นหมายความว่ารถหัวลากทุกคนจะต้องลดความเร็วลงหรือเลี้ยวด้วยความยากลำบาก บ่อยครั้งที่สอบถามจากชาวบ้านแถวนั้นพบว่ามีรถหัวลากตกเหวหลายสิบคันแล้ว น่าจะเรียกว่าเป็นถนนเปรียบเซียน ต้องใช้พนักงานขับรถที่เป็นคนท้องถิ่นเป็นส่วนใหญ่ ประการที่สามคือขนาดถนนแต่ละช่วงไม่เท่ากัน รวมทั้งไหล่ถนนที่ดูแปลก ซึ่งก็ไม่น่าแปลกใจหรอกครับเพราะถนน R3Aนี้มีการก่อสร้างโดยสามประเทศ คือ จีน ลาวและไทย โดยจีนจะสร้างในส่วนที่อยู่ในประเทศของจีน ส่วนของลาวนั้น รัฐบาลไทยเป็นผู้สร้างให้ในพื้นที่ของลาวและในพื้นที่ของไทยนั้น รัฐบาลไทยเป็นผู้ดำเนินการเอง ประการที่สี่ ผิวถนนในประเทศลาวหลายจุดเสื่อมโทรมขาดการทำนุบำรุง ประการสุดท้ายคือต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายในการเปลี่ยนหัวหรือเปลี่ยนตู้ซึ่งเป็นต้นทุนของผู้ประกอบการไทยที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก

ขณะที่การวางยุทธศาสตร์ของจังหวัดหรือกลุ่มจังหวัดภาคเหนือให้มีความสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบโลจิสติกส์ของประเทศไทยเพื่อตอบสนองวิสัยทัศน์ของประเทศในการตั้งเป้าหมายให้ประเทศไทยมีระบบโลจิสติกส์ที่ได้มาตรฐานสากล เพื่อสนับสนุนการเป็นศูนย์กลางธุรกิจและการค้าของภูมิภาคอินโดจีน โดยการพัฒนาประตูการค้าที่รองรับการค้าประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนตอนใต้ที่บริเวณท่าเรือเชียงแสนและบริเวณจุดข้ามแม่น้ำโขงที่อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย กระทรวงคมนาคมเห็นสมควรให้มีการศึกษาความเหมาะสมการดำเนินโครงการศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าเพิ่มเติม เนื่องจากโครงการศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่บริเวณเชียงแสน จังหวัดเชียงราย มีสถานที่ตั้งที่เหมาะสมอยู่บริเวณพื้นที่ด้านหลังของโครงการท่าเรือเชียงแสน 2 สำหรับศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่เชียงของ จังหวัดเชียงราย มีสถานที่ตั้งอยู่บริเวณใกล้กับโครงการก่อสร้างสะพานข้ามแม่น้ำโขง แห่งที่ 4 ที่อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย โดยหน้าที่ของศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าซึ่งมีสถานที่ตั้งอยู่ที่บริเวณเชียงแสนและเชียงของ จังหวัดเชียงราย จะทำหน้าที่รองรับการขนส่งสินค้าจากประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนตอนใต้ โดยสินค้าที่ขนส่งมาจากประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนตอนใต้ทางแม่น้ำโขงจะมาทำการขนส่งสินค้าลงที่บริเวณท่าเรือเชียงแสน 2

หลังจากนั้นสินค้าจะขนส่งผ่านเข้าศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งของโครงการที่อยู่ด้านหลังท่าเรือเชียงแสน 2 เพื่อทำการเปลี่ยนรูปแบบการขนส่งมาเป็นการขนส่งทางรถไฟไปสู่ท่าเรือปากบารา จังหวัดสตูล ซึ่งเป็นสินค้าส่งออกผ่านทะเลอันดามันไปยุโรปและแอฟริกา ในขณะที่ศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่เชียงของ จังหวัดเชียงราย จะมีหน้าที่คล้ายกับศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่บริเวณเชียงแสน จังหวัดเชียงราย แต่จะมีความแตกต่างกันในการทำหน้าที่รองรับการขนส่งสินค้าจากจีนตอนใต้ซึ่งทำการขนส่งมาทางถนนสาย R3E (R3A) ผ่านเข้ามาในประเทศไทย โดยข้ามสะพานแม่น้ำโขงซึ่งอยู่ระหว่างขั้นตอนการดำเนินการก่อสร้างที่อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย ก่อนที่มีการขนส่งสินค้าเพื่อนำมาเปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งเป็นการขนส่งทางรถไฟไปสู่ท่าเรือปากบาราเช่นเดียวกัน

ในทำนองกลับกันสินค้าจากยุโรปและแอฟริกาที่ต้องการขนส่งไปประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนตอนใต้จะทำการขนส่งผ่านมาทางทะเลอันดามันขึ้นที่ท่าเรือปากบารา หลังจากนั้นจะทำการขนส่งทางรถไฟไปที่ศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่บริเวณเชียงแสนและเชียงของ จังหวัดเชียงราย เพื่อเปลี่ยนรูปแบบการขนส่งมาเป็นการขนส่งทางน้ำผ่านแม่น้ำโขงหรือการขนส่งทางบกผ่านทางถนนสาย R3E สู่ปลายทางที่ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนตอนใต้

                ในปัจจุบันผลการศึกษาพบว่าการก่อสร้างศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่ง (Intermodal Facilities) ที่บริเวณเชียงแสน-เชียงของ จังหวัดเชียงราย และระบบการขนส่งเชื่องโยงทางรถไฟเพื่อให้เกิดช่องทางการขนส่งสู่ท่าเรือปากบารา จังหวัดสตูลมีความเหมาะสมและคุ้มค่าทางด้านเศรษฐกิจสูง ทางสนข. จึงได้ให้มีการออกแบบศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่เชียงแสนและเชียงของ จังหวัดเชียงราย เพื่อให้รองรับการระบายสินค้าจากจีนตอนใต้ผ่านศูนย์เปลี่ยนถ่ายดังกล่าวและให้ดำเนินงานให้สอดคล้องและสนับสนุนการดำเนินงานของกระทรวงคมนาคมตามแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบโลจิสติกส์ของประเทศอย่างเป็นรูปธรรม

  1. 2.            บทสรุป

บทความครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อชี้ให้เห็นว่าควรจะมีการศึกษาทบทวนและคาดการณ์ปริมาณการขนส่งสินค้าผ่านเข้าเชียงรายและผ่านศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่บริเวณเชียงแสน จังหวัดเชียงราย นอกจากนี้ จังหวัดต่างๆในกลุ่มจังหวัดภาคเหนือจะได้รับประโยชน์จากการ ลงทุนและการบริหารจัดการศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่เชียงแสนและเชียงของจังหวัดเชียงรายได้อย่างไร โดยผลการศึกษาดังกล่าวจะทำให้ทราบปริมาณสินค้าและปริมาณการขนส่งที่จะผ่านศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้าที่บริเวณเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ซึ่งก็จะทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมของสินค้าและการขนส่งที่จะเข้า-ออกศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งสินค้ามากขึ้นซึ่งจะช่วยในการออกแบบรายละเอียดและการบริหารจัดการศูนย์เปลี่ยนถ่ายดังกล่าวอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

You can leave a response, or trackback from your own site.

16 Responses to “ถนน R3A กับศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบขนส่งสินค้าที่เชียงแสน ความหวังการเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ภายใต้กรอบGMS”

  1. stephen says:

    cheyenne@bestes.wharves” rel=”nofollow”>.…

    thanks!!…

  2. Bobby says:

    regenerates@nerves.seats” rel=”nofollow”>.…

    thanks for information!…

  3. Alexander says:

    presentational@slitter.recondite” rel=”nofollow”>.…

    ñýíêñ çà èíôó!!…

  4. stephen says:

    quakers@bullyboys.lovering” rel=”nofollow”>.…

    ñïñ!…

  5. terrence says:

    fennel@empathy.gloucester” rel=”nofollow”>.…

    thanks for information!…

  6. Orlando says:

    arkabutla@masterpieces.demonstrations” rel=”nofollow”>.…

    áëàãîäàðñòâóþ!!…

  7. Curtis says:

    guttered@ashore.europes” rel=”nofollow”>.…

    ñïàñèáî!…

  8. manuel says:

    soignee@dwelling.blomdahl” rel=”nofollow”>.…

    áëàãîäàðþ….

  9. ben says:

    panaceas@palaces.dejection” rel=”nofollow”>.…

    tnx!…

  10. jaime says:

    kirkpatrick@slip.battlefront” rel=”nofollow”>.…

    hello….

  11. Shane says:

    october@paschall.incidentals” rel=”nofollow”>.…

    ñïñ!…

  12. ronnie says:

    clique@upsetting.admiration” rel=”nofollow”>.…

    hello!…

  13. Adam says:

    compulsions@atherton.grasp” rel=”nofollow”>.…

    ñýíêñ çà èíôó….

  14. Mathew says:

    castigation@beautifying.stag” rel=”nofollow”>.…

    tnx for info!!…

  15. ถนน R3A กับศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบขนส่งสินค้า says:

    Audra Poltorak…

    I found a great……

Leave a Reply